İstanbul’a geldiğimden beri kendi kendime haftalık kitabevi gezileri düzenliyorum. Bunların birinde ismi nedeniyle dikkatimi çeken ve kitap raflarının arasında belli belirsiz bir şekilde duran kitabı almak istedim ama ilk seferinde almadım. Daha sonra aynı kitabevine gittiğimde daha önce Gülsüm Öz tarafından yazılan Mübadele Aşkları kitabını gördüğüm rafı usul usul inceledim. En sonunda yine dip köşe bir yerde buldum kendisini. Almamdaki en büyük etken ismiydi. Çünkü üniversiteye başladığımdan beri mübadele ile ilgili olduğu söylenen ve elde edebildiğim her kitabı okumuştum. Bu kitapta kriterlerime uyuyordu.
Sola Yayınlarının kendi internet sitesindeki hakkımızda sayfasında, tivitır profilinde Sola Unitas adlı eğitim ve danışmanlık hizmetleri veren bir şirketten bahsediliyor. Bununla birlikte, 2015 yılından beri 100’ün üzerinde kitap yayımlayan yayınevinin romandan kişisel gelişime, sanattan psikolojiye geniş bir kitaplığı bulunuyor.
İkinci Bahar, Çiçek Taksi, Mahallenin Muhtarları gibi zamanında televizyonun en çok izlenen, halen izleyenleri bulunan dizilerin senarist kadrolarında yer alan Gülsüm Özün tek başına kaleme aldığı 5 kitabı, farklı yazarlarla ortaklaşa kaleme aldığı 3 kitabı bulunmaktadır. Farklı sivil toplum kuruluşlarında sosyal projelerde yer alan yazar, Marmara Sanat Akademisinde yazarlık dersleri de vermektedir.
Aynı acıları, aynı mutlulukları ataları da yaşamıştı. Kendilerini medeniyetler çatışmasında değil buluşmasında gören biri Selanikli Türk, diğeri İstanbullu Rum‘du. Ne sürgünlere, ne fırtınalara tanıklık etmişler… Gün görmüşler, aç kalmışlar, gülmüşler, ağlamışlar… Aşkla üstesinden gelmişlerdi. Özgürlük ve Aşk varsa başka şeye ne gerek… “Seni dinlemeyeceğim… Çocuğu götürüyorum. Kendini toparla… Gel oğlunu al.” demişti. İstanbul’a 1997 yılında ayak bastığında dedelerinden duyduğu İstanbul’a değil de sanki Kavala‘nın en yoksul mahallesine gelmişti. O trafik karmaşasından çıkan araç, yoksulluk çağrıştıran sokakları geride bırakmış sahil yoluna sapmıştı. Boğaz’ın güzelliği karşısında büyülenen Yusuf’un gözyaşları dinmişti. Hele bindiği araba kocaman bir köşkün önünde durup da evin iki yana açılan kapısından fırlayan Aleyna’yı görünce Yusuf’un yüzü gülmüş, garip bir şekilde kalbi çarpmaya başlamıştı. Daha o ilk görüşte sevmişti Aleyna’yı.
Gülsüm Öz‘ün, “İltica” isimli ilk romanı 2009 yılında, “Anneler Kızları ve Esrar” isimli romanı 2012 yılında, İltica üçlemesinin ikincisi “Hoş Bulduk Londra” isimli romanı 2014 yayınlanmıştır. Kadın Yazarlar Derneği üyeleri ile ortaklaşa kaleme aldığı eserleri “Tanıklarla 12 Eylül“, “Söz Kesmek Kına Yakmak” ve “Konan Göçen Kadınlar” dır. 2010 yılında “Bülbül’ün Çilesi” isimli öyküsüyle “Yahya Konbolat En İyi Yayınlanmaya Değer Öykü Ödülü“nü almıştır.
Gülsüm Özün kitaplarına ve konularına baktığımızda hep gurbet, göç kavramlarını görüyoruz. Mübadele Aşklarında da bu tür bir göç hadisesi mevcut. Mübadele Türk Dil Kurumu ve Dil Derneği çevrimiçi sözlüklerinde Arapça kökenli ve anlamının değişim olduğu görülüyor. Türkiyede ise genel olarak Lozan Antlaşması sonrasında bazı bölgelerdeki insanların zorunlu olarak göç ettirilmesi anlamında kullanılıyor. Kitabın içeriğinde bu durumdan bahsetse de aşk yaşayanların tamamının mübadeleye tabi tutulanlardan olduğunu sanmayın.
Kitapta o kadar çok betimleme o kadar sık kullanılıyor ki bir süre sonra o betimlemelerin arasında önemli olan ama bir iki paragrafla geçiştirilmiş olayları da unutuyorsunuz. Şık, modayı takip eden, yaşına uygun gibi betimlemeleri o kadar çok okudum ki artık bu tür betimlemeler kullanmayı düşünmüyorum. Yoğun olarak kullanılan bu betimlemeler nedeniyle kitap bittiğinde kimler mübadildi, kimler kendi isteğiyle göç etmişti karıştırdım. Olay örgüsü ise karışık olmamasına rağmen betimlemeler ve gereksiz ayrıntılar arasında karmaşık bir hale geliyor.
Tüm bunlara rağmen kitabın, iş yoğunluğunun arasında eğlenmek ve soluk almak için okunabileceği kanısındayım. Çünkü, oldukça fazla olan karakterlerin ilmek ilmek tasarlanması sonucunda kitap eğlenceli bir hale gelmiş. Ama eğer mübadele ile ilgili bir takım bilgiler edinebileceğinizi düşünüyorsanız bu kitap aradığınız kitap değil.
Yazı yazmayı sever. Okumaya bayılır. Her zaman her yerde öğrencidir.